Σάββατο 27 Αυγούστου 2022

Η ΠΡΟΤΟΜΗ ΤΟΥ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΕΠΟΥΛΗ ΣΤΟ ΚΡΑΝΙΔΙ ΚΑΙ Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ

Κάτω  ακριβώς από την πλατεία Ηρώων, όπως πολύ καλά γνωρίζετε αγαπητοί συμπατριώτες  , είναι τοποθετημένη  στην ομώνυμη πλατεία Ρέπουλη, η μαρμάρινη προτομή του μεγάλου Κρανιδιώτη πολιτικού Εμμανουήλ Ρέπουλη, στενού συνεργάτη του Ελευθερίου Βενιζέλου και συνδημιουργού της μεγάλης σύγχρονης Ελλάδας.

Για τη ζωή και το έργο του, κατά τη διάρκεια της πρώτης δημοτικής μου θητείας 1999-2002, εκδώσαμε το βιβλίο «Εμμανουήλ Ρέπουλης: Κείμενα». Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αυτού , θρησκευτικά μνημόσυνα αλλά και πολλές τακτικές αναφορές , πιστεύω ότι συνέβαλα στο να φωτιστεί όχι μόνο στον τόπο μας αλλά και πανελλήνια , η σπουδαία προσωπικότητα του μεγάλου αυτού συμπατριώτη μας.

Παρέμεναν μέχρι σήμερα δυστυχώς. αναπάντητα τα ερωτήματα σχετικά με το πότε τοποθετήθηκε η προτομή του στον χώρο αυτό , ποιος την παρήγγειλε και ποιος τη φιλοτέχνησε. Απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα έλαβα πρόσφατα μέσα από το περιεχόμενο της εργασίας της διδάκτορος της Ιστορίας της Τέχνης κας Νικολέτας Τζάνη, με θέμα τη ζωή και το έργο του μεγάλου Έλληνα γλύπτη Κώστα Δημητριάδη (1879-1943),  η οποία εργασία υποβλήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου το 2012, όταν ήμουν δήμαρχος του Δήμου Ερμιονίδας και στην οποία ταπεινά συνέβαλα κι εγώ ανταποκρινόμενος στο αίτημά της να της χορηγήσω φωτογραφική  και μετρική απεικόνιση της προτομής  και τυχόν άλλες πληροφορίες είχα ζητήσει δε από την ίδια τότε , όταν ολοκληρωθεί αυτή η διατριβή της , να μου αποστείλει αντίγραφο.  

Αντίγραφο λοιπόν αυτής της εργασίας των περίπου 1200 σελίδων έλαβα πρόσφατα ηλεκτρονικά , στη γαλλική γλώσσα και επικεντρώνοντας στο κεφάλαιο που αναφέρεται στην προτομή του Εμμανουήλ Ρέπουλη , που και αυτό τελικά ήταν έργο του Κώστα Δημητριάδη , μετά από εμπεριστατωμένη έρευνα της διδάκτορος κας Τζάνη και με αναφορά σε συγκεκριμένες πηγές , μαθαίνουμε τα εξής:

1)    δημιουργός της είναι ο Κώστας Δημητριάδης

2)    η προτομή είχε παραγγελθεί στον γλύπτη ,μετά τον θάνατο του Ρέπουλη το 1924 , από την εφημερίδα «Εστία» , της οποίας ως δημοσιογράφος είχε υπάρξει στενός συνεργάτης και για το σκοπό αυτό είχε κατατεθεί στην Εθνική Τράπεζα το ποσό των 70.000 δραχμών, τα οποία μάλιστα ο γλύπτης φαίνεται να μην τα δέχτηκε , πιθανότατα λόγω της μεγάλης προσωπικότητας του ανθρώπου για τον οποίο έφτιαξε την προτομή. (ο ίδιος γλύπτης  έχει φιλοτεχνήσει αγάλματα και προτομές πολλών μεγάλων ανδρών και γυναικών Ελλήνων και Ευρωπαίων)

3)    η τοποθέτηση και τα αποκαλυπτήρια της προτομής είχαν προγραμματιστεί με πρωτοβουλία της «Εστίας» μάλλον, να γίνουν στα μέσα Μαΐου 1929 , με την παρουσία του ιδίου του Ελευθερίου Βενιζέλου που ήταν τότε και πάλι πρωθυπουργός

4)    δυστυχώς για τον τόπο μας , λόγω των συνθηκών του Εθνικού Διχασμού που επικρατούσαν ακόμη και μετά Μικρασιατική καταστροφή του 1922 , μεταξύ αντιβενιζελικών-βασιλικών και βενιζελικών , πληροφορούμαστε σήμερα ότι στάθηκαν εμπόδιο στην πραγματοποίηση των αποκαλυπτηρίων της προτομής που είχαν προγραμματιστεί , λόγω της άρνησης των τότε τοπικών αρχών του Κρανιδίου , που εμφορούνταν φαίνεται από αντιβενιζελικό πνεύμα και φρόνημα.

5)    Τελικά η προτομή φαίνεται να τοποθετήθηκε το 1935 επί δημαρχίας Μιχαήλ Χάσπαρη και σύμφωνα με δικές μου πληροφορίες από βιώματα και διηγήσεις συμπατριωτών μας που είναι εν ζωή και είχαν ζήσει τα γεγονότα της εποχής ως έφηβοι τότε (  Δημήτρης Αντωνόπουλος , δικηγόρος / Μιχαήλ Κοντοβράκης , κτηματίας ) η προτομή ήταν αποθηκευμένη και φυλασσόταν μέχρι να τοποθετηθεί  σε ξύλινο εμπορευματοκιβώτιο στο υπόγειο της παρακείμενης κατοικίας της οικογένειας Παναγιώτη Λεμπέση , που ήταν βενιζελικού φρονήματος.

 

Την εποχή αυτή λοιπόν επιβεβαιώνεται ξεκάθαρα ότι ο Εθνικός Διχασμός που έφερε την εθνική μας τραγωδία του 1922 .είχε φτάσει με ένταση και σφοδρότητα μέχρι κι εδώ το Κρανίδι , όπως αργότερα βέβαια το ίδιο επαναλήφθηκε λίγα χρόνια αργότερα με τα γεγονότα του Εμφυλίου Πολέμου αμέσως μετά τη λήξη του Β Παγκοσμίου Πολέμου.

Ώστε λοιπόν δεν υπήρχε  θέση ούτε για την τοποθέτηση της προτομής αυτού του μεγάλου Κρανιδιώτη Έλληνα πολιτικού , στενού συνεργάτη του Ελευθερίου Βενιζέλου , του οποίου δεν έφταναν η εν ζωή ταλαιπωρίες , αλλά και η προτομή του παρέμεινε για 6 περίπου χρόνια μέσα σε ένα κιβώτιο σε ένα υπόγειο κρανιδιώτικου σπιτιού , στα σκοτεινά…!

Αυτά προς γνώση της ιστορίας και συμμόρφωση…

Στην παρουσίαση αυτή παραθέτω στοιχεία και ντοκουμέντα από την εργασία της κας Τζάνη και ευχαριστώ την κα Λίτσα Αυδούλη , καθηγήτρια γαλλικών , για την ακριβή μετάφραση από τα γαλλικά του συγκεκριμένου κειμένου από τον «Catalogue raisonne , monuments dans lespace public»  







 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου